Oprócz takich czynników jak stopy procentowe i inflacja, kurs wymiany walut jest jednym z najważniejszych wyznaczników względnego poziomu kondycji gospodarczej kraju. Kursy walutowe odgrywają istotną rolę w poziomie krajowego handlu, co ma kluczowe znaczenie dla większości gospodarek wolnorynkowych na świecie. Z tego powodu kursy walut należą do najczęściej obserwowanych, analizowanych i zarządzanych przez rząd wskaźników ekonomicznych. Kursy walutowe mają jednak również znaczenie na mniejszą skalę – wpływają na rzeczywisty zwrot z portfela inwestora. Tutaj przyglądamy się niektórym z głównych sił rządzących ruchami kursów walutowych.

Omówienie kursów walutowych

Zanim przyjrzymy się tym siłom powinniśmy nakreślić, w jaki sposób ruchy kursów walutowych wpływają na stosunki handlowe danego kraju z innymi narodami. Wyższa wartość waluty sprawia, że import jest tańszy, a eksport drożeje na rynkach zagranicznych. Niższa wartość waluty sprawia, że import danego kraju jest kosztowniejszy, a eksport tańszy na zagranicznych rynkach. Można się spodziewać, że wyższy kurs walutowy pogorszy bilans handlowy kraju, podczas gdy niższy kurs walutowy może go poprawić.

Czynniki warunkujące kursy walutowe

Kursy walutowe determinuje wiele czynników. Wiele z nich jest związanych ze stosunkami handlowymi pomiędzy dwoma krajami. Należy pamiętać, że kursy wymiany są względne i są wyrażone jako porównanie walut poszczególnych krajów. Poniżej przedstawiono niektóre z głównych wyznaczników kursu wymiany pomiędzy dwoma krajami. Należy zauważyć, że czynniki te nie są w żadnej szczególnej kolejności. Podobnie jak wiele aspektów ekonomii, znaczenie tych czynników jest przedmiotem wielu dyskusji.

1. Różnice w inflacji

Zazwyczaj kraj o konsekwentnie niższej stopie inflacji wykazuje rosnącą wartość waluty, ponieważ jego siła nabywcza wzrasta w stosunku do innych walut. W drugiej połowie XX wieku do krajów o niskiej inflacji należały Japonia, Niemcy i Szwajcaria, podczas gdy Stany Zjednoczone i Kanada osiągnęły niską inflację dopiero po pewnym czasie. Kraje o wyższej inflacji zazwyczaj odnotowują deprecjację swoich walut w stosunku do walut swoich partnerów handlowych. Towarzyszą temu również zazwyczaj wyższe stopy procentowe. Aby dowiedzieć się więcej o najbardziej niestabilnych walutach świata odsyłamy od innego artykułu.

2. Różnice w stopach procentowych

Stopy procentowe, inflacja i kursy walutowe są wysoce skorelowane. Manipulując stopami procentowymi, banki centralne wywierają wpływ zarówno na inflację jak i na kursy walutowe, a zmieniające się stopy procentowe wpływają na inflację i wartości walut. Wyższe stopy procentowe oferują kredytodawcom w danej gospodarce wyższy zwrot w porównaniu z innymi państwami. Dlatego też wyższe stopy procentowe przyciągają kapitał zagraniczny i powodują wzrost kursu walutowego. Wpływ wyższych stóp procentowych jest jednak łagodzony, jeżeli poziom inflacji w danym kraju jest znacznie wyższy niż w innych krajach lub jeżeli pojawią się dodatkowe czynniki powodujące spadek wartości waluty. Istnieje odwrotna zależność między obniżaniem stóp procentowych. Oznacza to, że niższe stopy procentowe mają tendencję do obniżania kursów walutowych.

3. Deficyt na rachunku bieżącym

Rachunek bieżący jest bilansem handlowym pomiędzy krajem a jego partnerami handlowymi odzwierciedlającym wszystkie płatności pomiędzy krajami za towary, usługi, odsetki i dywidendy. Deficyt na rachunku obrotów bieżących pokazuje, że kraj wydaje więcej na handel zagraniczny niż zarabia oraz że pożycza kapitał ze źródeł zagranicznych w celu uzupełnienia deficytu. Innymi słowy kraj potrzebuje więcej waluty obcej niż otrzymuje poprzez sprzedaż eksportową i dostarcza więcej własnej waluty niż popyt na swoje produkty ze strony obcokrajowców. Nadmierny popyt na walutę obcą obniża kurs wymiany krajowej, dopóki krajowe towary i usługi nie będą wystarczająco tanie dla obcokrajowców, a aktywa zagraniczne nie będą zbyt drogie, aby wygenerować sprzedaż dla interesów krajowych.

4. Dług publiczny

Kraje zaangażują się w finansowanie deficytu na dużą skalę w celu pokrycia kosztów projektów sektora publicznego i finansowania rządowego. Podczas gdy taka działalność stymuluje gospodarkę krajową, kraje o dużym deficycie publicznym i zadłużeniu są mniej atrakcyjne dla inwestorów zagranicznych. Powód? Duży dług sprzyja inflacji, a jeśli inflacja będzie wysoka, dług będzie obsługiwany i ostatecznie spłacony tańszymi realnymi dolarami w przyszłości.

W najgorszym przypadku rząd może drukować pieniądze, aby spłacić część dużego długu, ale zwiększenie podaży pieniądza nieuchronnie powoduje inflację. Ponadto, jeśli rząd nie jest w stanie obsługiwać swojego deficytu za pomocą środków krajowych (sprzedaż obligacji krajowych, zwiększenie podaży pieniądza), to musi zwiększyć podaż papierów wartościowych na sprzedaż obcokrajowcom, obniżając tym samym ich ceny. Wreszcie, duży dług może okazać się niepokojący dla obcokrajowców, jeśli uważają oni, że kraj ten ryzykuje niewywiązanie się ze swoich zobowiązań. Cudzoziemcy będą mniej skłonni do posiadania papierów wartościowych denominowanych w danej walucie, jeśli ryzyko niewywiązania się ze zobowiązań jest wysokie. Z tego powodu rating zadłużenia kraju (określony na przykład przez Moody’s lub Standard & Poor’s) jest kluczowym czynnikiem wpływającym na kurs waluty.

5. Warunki handlowe

Stosunek cen eksportowych do cen importowych i warunki handlu są związane z rachunkami bieżącymi i bilansem płatniczym. Jeśli cena towaru eksportowego danego kraju wzrasta szybciej niż cena towaru importowanego, warunki handlowe ulegają poprawie. Rosnące wskaźniki handlowe wskazują na większy udział w eksporcie państwa. To z kolei powoduje wzrost dochodów z eksportu, co przekłada się na wzrost popytu na walutę kraju i wzrost jej wartości. Jeśli cena eksportu wzrastać będzie w mniejszym tempie niż cena importu, wartość waluty spadnie w stosunku do partnerów handlowych.

6. Dobre wyniki gospodarcze

Inwestorzy zagraniczni nieuchronnie poszukują stabilnych krajów o dobrych wynikach gospodarczych, w które mogliby zainwestować swój kapitał. Kraj z takimi pozytywnymi cechami przyciągnie fundusze inwestycyjne z innych krajów postrzeganych jako obarczone większym ryzykiem politycznym i gospodarczym. Zawirowania polityczne mogą na przykład spowodować utratę zaufania do waluty i przepływ kapitału do bardziej stabilnych krajów.

Podsumowanie

Kurs wymiany waluty, w której dany inwestor posiada większość swoich inwestycji określa jego rzeczywisty zwrot. Spadający kurs walutowy oczywiście zmniejsza siłę nabywczą uzyskanych dochodów i zysków kapitałowych pochodzących z jakichkolwiek wpływów. Ponadto kurs walutowy wpływa na inne czynniki takie jak stopy procentowe, inflacja, a nawet zyski kapitałowe z krajowych papierów wartościowych. Podczas gdy kursy walutowe są zdeterminowane przez wiele złożonych czynników, które często sprawiają, że nawet najbardziej doświadczeni ekonomiści są zawiedzeni, inwestorzy nadal powinni rozumieć, w jaki sposób wartości walut i kursy walut odgrywają rolę w osiąganiu zwrotu z inwestycji.